ASO BAŞKANI ARDIÇ: YÜKSEK ENFLASYON VE KREDİ MALİYETİ YATIRIM İŞTAHINI AZALTIYOR
ARDIÇ: SADECE FAİZ ARACI İLE ENFLASYONLA MÜCADELE BAŞARILI OLMAZ
ARDIÇ: VERİMSİZ KAMU HARCAMALARI AZALTILMALI
ASO BAŞKANI ARDIÇ’TAN “YOKSULLAŞTIRAN BÜYÜME” UYARISI
Ankara Sanayi Odası Şubat Ayı Meclis Toplantısı, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın katılımıyla yapıldı. Güncel ekonomik gelişmeleri değerlendiren ASO Başkanı Seyit Ardıç, iş dünyasının beklentilerini dile getirdi. Makroekonomik istikrar ve güven vurgusu yapan Ardıç, “Sanayiciler mevcut ortamda orta ve uzun vadeli plan yapmakta zorlanıyor. Yüksek enflasyon ve kredi maliyetleri, yatırım iştahını her geçen gün azaltıyor” dedi. İhracat rakamlarını da değerlendiren Ardıç, yüksek ve orta yüksek teknoloji ürün ihracatındaki açığa dikkat çekerek, “Teknoloji ticaret açığımızı kapatamazsak, çok satıp az kazanırız, yani ‘yoksullaştıran büyüme’ olgusu ile karşı karşıya kalmaya devam ederiz” uyarısında bulundu. ASO Başkanı Ardıç’ın sanayicilerin yerel yönetimlerden beklentilerini de aktardığı Meclis Toplantısı’nda Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da projelerini anlattı.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Şubat Ayı Meclis Toplantısı’nı, yerel seçimlerde yeniden aday olan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın katılımıyla yaptı. ASO Başkanı Seyit Ardıç, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, makroekonomik konularla ilgili değerlendirmelerde bulundu ve sanayicilerin sorun, öneri ve taleplerini dile getirdi.
Ardıç, yurt içinde Merkez Bankası Başkanı değişikliği sonrası sıkılaştırma politikalarının devam edip etmeyeceği ve yerel seçimlerin, dışarıda ise Kızıldeniz olayı ile yeniden gündeme gelen tedarik zincirinin kırılması ile navlun fiyatlarındaki artış ve gelişmiş ekonomilerde enflasyonun beklentilerin üzerinde kalmasının, risk ve belirsizlik algısını yüksek tutmaya devam ettiğini söyledi.
Merkez Bankasının faiz artışı döngüsünü sonlandırarak yüzde 45 seviyesinde sabit bıraktığını hatırlatan ASO Başkanı Ardıç, “Önümüzdeki dönemde enflasyondaki gelişimin çok yakından takip edilerek uygun politika seçeneklerinin kararlılıkla uygulanmasını beklemekteyiz. Aksi halde bu zamana kadar katlandığımız maliyetlerin boşa gitme ihtimali bulunmaktadır. Acı tecrübelerimiz göstermiştir ki; enflasyonu kontrol altına almadan attığımız adımlar maalesef makroekonomide dengelenmeyi sağlayamıyor” ifadelerini kullandı.
ARDIÇ: SADECE FAİZ ARACI İLE ENFLASYONLA MÜCADELE BAŞARILI OLMAZ
Hem arz hem talep kaynaklı enflasyonist etkilerin var olmaya devam ettiğini belirten Ardıç, “Sıkı para politikasına sıkı maliye politikasının da eşlik etmesi gerekmektedir. Fakat maliye politikasında yeterince sıkılaştırma yapılamadığını görüyoruz” dedi. Politika faizi yüzde 45 seviyesinde kalırken, Türkiye'nin para arzının yıllık yüzde 65’in üzerinde artışa devam etiğine dikkat çeken Ardıç, “Para arzını kontrol etmeden sadece faiz aracı ile enflasyonla mücadelenin çok da başarılı olacağını düşünmüyorum” diye konuştu. Gelir artırıcı vergisel tedbirler alınırken harcama azaltıcı tedbirlerin görülmediğini belirten Ardıç, şöyle devam etti:
“VERİMSİZ KAMU HARCAMALARI AZALTILMALI”
“Kamu harcamalarının rasyonel gerekçelere dayanan, etkinlik ve verimlilik çerçevesinde gözden geçirilmesi ve bir plan dâhilinde verimsiz harcamaların azaltılması iş dünyası olarak beklentimizdir. Sonuç olarak, enflasyonla mücadelede, refah artışı ve sürdürülebilir bir büyüme için tek başına para politikası yeterli olmuyor. Bütünsel bir politika tercihinin ortaya konması ve kararlılıkla uygulanması gerekiyor.”
ARDIÇ: SANAYİCİNİN YATIRIM İŞTAHI AZALIYOR
Ardıç, sanayicilerin mevcut ortamda orta ve uzun vadeli plan yapmakta zorlandıklarını ifade ederek, “Yüksek enflasyon ve kredi maliyetleri, yatırım iştahımızı her geçen gün azaltmaktadır. İzmirli duayen sanayici Salih Esen’in de ifade ettiği gibi, yatırım sanayicinin oksijenidir. Bir sanayici yatırım yapmadığı zaman oksijensiz kalır. Önce çırpınır, bir an gelir bayılır, oksijen alamayınca da son nefesini verir. Sonuçta her sanayici doğru tercihler noktasında yatırım yapmak ve büyümesini buna göre geliştirmek zorundadır. İş dünyasının uzun ve orta vadeli, dengeli bir strateji belirleyebilmesi için makroekonomik istikrarın ve güvenin sağlanması şarttır. Sıkı para politikasının getirdiği yüksek faiz maliyetleri nedeniyle yatırımlarda problem yaşıyoruz. Yatırımların gayrisafi milli hasıla içindeki payı azalıyor” diye konuştu.
Asgari ücretin işverene maliyetinin 1000 dolar seviyesine geldiğini de dikkat çeken Başkan Ardıç, bunun yeni ihracat pazarlarına girişi zorlaştırdığını belirterek, “Sanayimiz ağırlıklı olarak ithalata dayalı ihracat yaptığı için önümüzdeki dönemde bilançolarda gerekli döviz pozisyonuna ulaşamayacağız” dedi. Ardıç, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2022 araştırmasında faiz, amortisman ve vergi öncesi karlılık oranının (FAVÖK) yüzde 15,4’e gerilediğini belirterek, “Firmalarımız yüzde 53,4 ticari kredi faizi ile borçlanıp yüzde 15,4 FAVÖK marjı ile nasıl kâr edecek?” diye sordu.
ARDIÇ: KREDİ KARTIYLA VERGİ ÖDEMEDE 500 BİN TL SINIRI KALDIRILSIN
Ardıç, kredi kartı ile vergi ödemelerinde 500 bin lira sınırı konulmasının da yüksek enflasyon ortamında sanayicileri zorladığına dikkat çekerek, “Vergi ödemek temel yükümlülüğümüz. Kredi kartının çok yaygın olarak kullanıldığı bu dönemde vergilerimizi kredi kartıyla ödememizden doğal bir durum yoktur. Hazine ve Maliye Bakanlığımızdan talebimiz, 500 bin lira olan bu sınırın kaldırılması, bu yapılamıyorsa da rakamın enflasyona göre güncellenmesi ve banka kartı ile ödemenin de sadece kamu bankaları üzerinden değil tüm bankalara yaygınlaştırılmasıdır” dedi.
“MESAİ SAATLERİNİN AZALTILMASI İLAVE İŞGÜCÜ İHTİYACI ORTAYA ÇIKARIR”
ASO Başkanı Ardıç, çalışma saatlerinin azaltılacağı yönünde kamuoyuna yansıyan haberleri de şöyle değerlendirdi: “Sanayide hem beceri uyuşmazlığı nedeniyle hem de EYT düzenlemesiyle zaten ciddi bir işgücü sıkıntısı yaşanıyor. Mesai saatlerinin azaltılmasına yönelik bir düzenleme yapılması durumunda, işçisizlik sorunu yaşarken bir de ilave işgücü ihtiyacı ortaya çıkacak. Alınacak kararda bu durumun dikkate alınacağını düşünüyorum.”
ARDIÇ: İHRACATÇILAR OLARAK ÖZ ELEŞTİRİ YAPMAK ZORUNDAYIZ
Türk Lirası’nın reel değerinin 2023 Mayıs ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştığını ve bunun ihracat potansiyelini olumsuz etkilediğini söyleyen Başkan Ardıç, “Lakin ihracatta rekabet üstünlüğünü sağlayan tek faktör kur artışları değildir. Biz ihracatçılar olarak öz eleştiri yapmak zorundayız. Şapkamızı önümüze koyup düşünmeliyiz. İhracatımız kırılan rekorlara rağmen yeterli seviyede değildir. Ar-Ge, dijitalleşme, inovasyon ve patentin önemi her geçen gün artıyor” dedi.
OECD verilerine göre, Türkiye'nin gayrisafi yurt içi hasılasına oranla Ar-Ge harcamalarının, benzer gelişmekte olan ülkelerle kıyaslandığında düşük kaldığını, kişi başına patent ve bilimsel makale sayıları sırlamasında da yine OECD ülkeleri içerisinde Türkiye’nin son sırada olduğuna dikkat çeken Ardıç, şöyle devam etti:
“Dijitalleşmeyi konuşuyoruz ama konuşmaktan daha fazlasını yapmıyoruz. Ülkemiz, Dünya Dijital Rekabet Gücü sıralamasında 64 ülke arasında 2020 yılında 44. sıradayken geçen yıl 53. sıraya geriledi. Küresel İnovasyon Endeksi 2023 raporunda ülkemiz, bir önceki yıla göre 2 basamak gerileyerek 132 ülke içinde 39’uncu sıraya düştü. İhracat payımızı ve gelirimizi artırmak için yüksek teknolojili ürünlere yönelmemiz gerektiğini her defasında ifade ediyorum. İhracatımızın katma değeri yüksek ve kilogram fiyatı üzerinden değerlendirilmesi gerekiyor. Daha fazla ihracat yapıp daha az para kazanmak, daha az rekabetçi avantaja sahip olmak sürdürülebilir değildir.”
“YOKSULLAŞTIRAN BÜYÜME” UYARISI
Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatının toplam ihracatının yüzde 3,8’ini oluşturduğunu belirten Ardıç, “Yüksek teknoloji ve orta ileri teknolojide son 5 yılda 204 milyar dolar seviyesinin üzerinde açığımız var. Geçen yıl yüksek teknolojili ürünlerde 9,13 milyar dolar ihracatımıza karşılık, 31,1 milyar dolar ithalat yapmışız ve yaklaşık 22 milyar dolar açık vermişiz. Orta yüksek teknolojili ürünlerde ise 88 milyar dolar ihracata karşılık, 125 milyar dolar ithalatla 37 milyar dolardan fazla açığımız oluşmuş. Bu açığı kapatamadığımız sürece, daha fazla üretip daha yüksek hacimde ihracat gerçekleştirip, ihraç ürün fiyatlarının azaldığı bir durumla, yani ‘yoksullaştıran büyüme’ olgusu ile karşı karşıya kalmaya devam ederiz” diye konuştu.
“BÜYÜKŞEHİR İLE OSB’LERİN İŞBİRLİĞİ DEVAM ETMELİ”
ASO Başkanı Ardıç, yerel yönetimlerden beklentilerini de aktardı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın Başkentin pek çok bölgesinde sanayicilerle sık sık bir araya geldiğini ve sorunların çözümünde yardımcı olduğunu anlatan Ardıç, Yavaş’a teşekkür etti. Büyükşehir Belediyesi ile organize sanayi bölgeleri arasında yapılan işbirliği protokolünün devam ettirilmesini talep eden Ardıç, Temelli sanayi havzasında OSB’lerin ortak sorunu olan yağmur sularının Ankara Çayı’na deplasesi konusunda Büyükşehir Belediyesi’nden destek istedi.
Sanayi bölgelerinin oluşmasında yerel idarenin öneminin her geçen arttığını belirten Ardıç, “Sanayimiz Eskişehir ve İstanbul yolu akışında batıya doğru gelişiyor. Ne var ki çalışanlarımızı her gün şehrimizin doğusundan batısına taşımak zorunda kalıyoruz. Kentleşmenin sanayi, ticaret, ulaşım, konut gibi bütün unsurlarıyla dikkate alınması gerekiyor” dedi.
Havalimanına metro bağlantısı olmayan, fuar alanı bulunmayan nadir başkentlerden olan Ankara’nın kültür ve sanatta da geliştirilmesi gerektiğini belirten Ardıç, “Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında Ankara’da arzu ettiğimiz sosyoekonomik sıçramayı yapabilmemiz için bu eksiklerimizin tamamlanması gerekiyor. Bu sorunlar çözüldüğünde başta sanayi olmak üzere her açıdan Ankara’nın var olan potansiyelinin ortaya çıkacağına ve Ankara’mızın bir cazibe merkezine dönüşeceğine inancım tamdır” dedi.
YAVAŞ: ASO-SEM’İN BENZERİNİ BÜYÜKŞEHİR’DE YAPACAĞIZ
ASO Başkanı Ardıç’ın konuşmasının ardından, yerel seçimlerde yeniden aday olan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da sanayicilere hitap etti. Yavaş, sanayi bölgelerin altyapı sorunlarının çözümü için bundan sonra da çalışmaya devam edecekleri ve sanayicilere destek olacakları mesajı verdi. Yavaş, sanayinin nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak amacıyla faaliyet gösteren Ankara Sanayi Odası Sürekli Eğitim Merkezi (ASO-SEM) benzeri bir modeli Büyükşehir Belediyesi bünyesinde de hayata geçireceklerini söyledi. Yeniden seçilmesi durumunda Ankara’da hayata geçirmeyi planladığı projelerini anlatan Yavaş, sanayicilere endüstriyel tarım sektörüne yatırım yapmaları tavsiyesinde de bulundu. ASO Meclis Üyelerinin yerel yönetimlere ilişkin sorun ve taleplerini de dinleyen Yavaş, soruları da yanıtladı.
